โรคเหงือกอักเสบ vs ปริทันต์อักเสบ อาการ สาเหตุ วิธีป้องกันที่ต้องรู้

[Chigaru]

รู้จักโรคเหงือกอักเสบและปริทันต์อักเสบ สาเหตุ อาการเตือน วิธีป้องกันการสูญเสียฟัน พร้อมคำแนะนำจากทันตแพทย์


โรคเหงือกอักเสบ vs ปริทันต์อักเสบ ต่างกันอย่างไร?
โรคเหงือกอักเสบ (Gingivitis) คือการอักเสบเฉพาะเหงือก รักษาได้หากพบเร็ว ส่วน โรคปริทันต์อักเสบ (Periodontitis) เป็นภาวะรุนแรงที่ทำลายเนื้อเยื่อรองรับฟัน อาจทำให้สูญเสียฟันถาวร
ตามข้อมูลจากกรมการแพทย์ 80% ของคนไทยวัยทำงาน มีปัญหาเหงือกอักเสบ โดย สาเหตุหลักมาจากแบคทีเรียในคราบจุลินทรีย์ ที่สะสมบริเวณเส้นเหงือก

ความแตกต่างสำคัญ

[th]โรคเหงือกอักเสบ[/th] [th]ปริทันต์อักเสบ[/th]
อักเสบเฉพาะเหงือก	ทำลายเนื้อเยื่อรองรับฟัน
รักษาหายได้	ไม่สามารถกลับคืนได้
ไม่มีกระเป๋าเหงือก	มีกระเป๋าเหงือกลึก
ฟันไม่โยก	ฟันโยก อาจหลุด

อาการเตือนที่ห้ามมองข้าม
⚠️ อาการโรคเหงือกอักเสบ (ระยะแรก)
[ul]

• เหงือกสีแดงคล้ำ แทนสีชมพูปกติ
• เหงือกบวม แปรงฟันแล้วเลือดออกง่าย
• กลิ่นปากแรง แม้แปรงฟันแล้ว
• เหงือกอ่อนแอ เจ็บเมื่อสัมผัส

[/ul]
🚨 อาการปริทันต์อักเสบ (ระยะรุนแรง)
[ul]

• เหงือกมีหนอง กดเหงือกแล้วมีของเหลวไหลออก
• ฟันโยกหรือยื่นยาว ผิดปกติ
• เคี้ยวเจ็บ โดยเฉพาะอาหารแข็ง
• มักไม่เจ็บในระยะแรก แต่เมื่อรุนแรงอาจต้องถอนฟัน

[/ul]
FAQ: คำถามยอดฮิตเรื่องโรคเหงือก
Q: โรคเหงือกอักเสบรักษาหายได้จริงไหม?
A: รักษาหายได้ 100% หากพบแพทย์ในระยะแรก แต่หากลุกลามเป็นปริทันต์อักเสบจะไม่สามารถกลับคืนได้
Q: ทำไมถึงไม่เจ็บแต่ฟันหลุด?
A: โรคปริทันต์อักเสบมักไม่มีอาการเจ็บ เพราะเป็นการทำลายเนื้อเยื่อแบบค่อยเป็นค่อยไป
Q: แปรงฟันเลือดออกปกติไหม?
A: ไม่ปกติ เหงือกสุขดีไม่ควรเลือดออกเมื่อแปรงฟัน
สาเหตุของโรคเหงือกและปริทันต์อักเสบ
สาเหตุหลัก
🦠 แบคทีเรียในคราบจุลินทรีย์ (90% ของผู้ป่วย)
[ul]

• สะสมบริเวณเส้นเหงือกและซอกฟัน
• ก่อให้เกิดสารพิษทำลายเหงือก

[/ul]
ปัจจัยเสี่ยงเพิ่มเติม
[ul]

• การสูบบุหรี่ เพิ่มความเสี่ยง 6 เท่า
• โรคเบาหวาน ทำให้รักษายาก
• ความเครียด ลดภูมิคุ้มกัน
• พันธุกรรม บางคนเสี่ยงมากกว่า
• ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง (ตั้งครรภ์, วัยหมดประจำเดือน)

[/ul]
วิธีป้องกันที่มีประสิทธิภาพ
การดูแลประจำวัน
✅ ทำทุกวัน
[ul]

• แปรงฟัน 2 ครั้ง (เช้า-เย็น) อย่างน้อย 2 นาที
• ใช้ไหมขัดฟัน ก่อนแปรงฟันทุกครั้ง
• บ้วนน้ำยาฆ่าเชื้อ หลังแปรงฟัน
• ขูดลิ้น กำจัดแบคทีเรีย

[/ul]
⛔ หลีกเลี่ยง
[ul]

• การสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
• อาหารหวานและเหนียว
• การใช้ฟันแทะของแข็ง

[/ul]
การตรวจสุขภาพช่องปาก
📅 ทุก 6 เดือน
[ul]

• ตรวจสุขภาพช่องปาก
• ขูดหินปูนและทำความสะอาดฟัน
• ตรวจหากระเป๋าเหงือก (Pocket Depth)

[/ul]
📅 ทุก 3 เดือน (สำหรับผู้ป่วยเสี่ยงสูง)
[ul]

• ผู้ป่วยเบาหวาน
• ผู้สูบบุหรี่
• มีประวัติโรคปริทันต์อักเสบ

[/ul]
วิธีรักษาตามระดับความรุนแรง
ระยะเริ่มต้น (Gingivitis)
[ol]

• ขูดหินปูน กำจัดคราบจุลินทรีย์
• สอนการแปรงฟันที่ถูกต้อง
• ใช้ยาบ้วนปากพิเศษ ตามแพทย์สั่ง
• นัดติดตาม ใน 2-4 สัปดาห์

[/ol]
ระยะรุนแรง (Periodontitis)
[ol]

• Scaling and Root Planing ขูดรากฟันให้เรียบ
• ผ่าตัดเหงือก (หากจำเป็น)
• ปลูกกระดูกใหม่ สำหรับกรณีกระดูกพังมาก
• การดูแลระยะยาว ตรวจทุก 3-4 เดือน

[/ol]
เมื่อไหร่ควรพบทันตแพทย์ด่วน?
🚨 ควรพบแพทย์ทันที หาก:
[ul]

• เลือดออกจากเหงือกบ่อยครั้ง
• มีหนองไหลจากเหงือก
• ฟันโยกหรือเคลื่อนที่
• เจ็บมากผิดปกติ
• กลิ่นปากแรงแม้แปรงฟันแล้ว

[/ul]
⏰ อย่ารอช้า เพราะ:
[ul]

• รักษาเร็ว = โอกาสรักษาหายสูง
• รักษาช้า = เสี่ยงสูญเสียฟันถาวร
• ค่ารักษาน้อยกว่าการปลูกฟันใหม่

[/ul]
ค่าใช้จ่ายในการรักษา (ราคาเฉลี่ย)
โรงพยาบาลรัฐ
[ul]

• ขูดหินปูน: 200-500 บาท
• รักษารากฟัน: 1,000-3,000 บาท/ซี่
• ผ่าตัดเหงือก: 5,000-15,000 บาท

[/ul]
คลินิกเอกชน
[ul]

• ขูดหินปูน: 800-2,000 บาท
• รักษารากฟัน: 3,000-8,000 บาท/ซี่
• ผ่าตัดเหงือก: 15,000-50,000 บาท

[/ul]
เทคนิค: สมัครสิทธิ์ 30 บาทรักษาทุกโรค ใช้ได้ในโรงพยาบาลรัฐ
สรุป: ป้องกันดีกว่ารักษา โรคเหงือกและปริทันต์อักเสบเป็น "ภัยเงียบ" ที่อาจทำให้สูญเสียฟันถาวร แต่ ป้องกันได้ 100% ด้วยการดูแลที่ถูกต้อง

3 สิ่งสำคัญ:
แปรงฟัน-ใช้ไหมขัดฟัน ทุกวัน
ตรวจฟันสม่ำเสมอ ทุก 6 เดือน
พบแพทย์ทันที เมื่อมีอาการผิดปกติ

จำไว้: การรักษาในระยะแรกประหยัดกว่าการปลูกฟันใหม่หลายเท่า!